Op 5 november 2024 vond een debat plaats over de Begroting. Het was een debat, dat niet van de grond wilde komen. 

Inbreng fractie Progressief Westerveld:

Michiel van de Kasteelen:

Voorzitter,

Ik moet heel eerlijk toegeven, dat ik geen enkele inspiratie had voor deze eerste termijn bij de behandeling van de begroting. Het is de dag, waarop ik mijn hart vasthoud voor wat er aan de andere kant van de oceaan te gebeuren staat. Het is een week nadat bij Valencia de klimaat-sluizen open gingen. Maar het zijn geen algemene beschouwingen, dus mag ik het daarover niet hebben. Akkoord. Dan heb ik het dus maar niet over de wereldpolitiek, de oorlogen, de biodiversiteitstop waar onze regering ontbrak, de afbraak van kunst, cultuur, onderwijs en onderzoek, de breuk met alle geloften van integriteit en rechtsstatelijkheid, enzovoorts en zo verder. Want daar gaat het hier niet over.

Daarom beperk ik me tot twee thema’s en laat ik het laatste deel van deze eerste termijn aan collega Staalman.

Voorafgaand de hamvraag. Het financiële deel in onze P&C-cyclus was al in orde. Het tekstuele element in deze Begroting is ook weer een sterke verbetering ten opzichte van de non-tekst van de Kadernota. Ik dacht zelfs tekstelementen te herkennen, maar ik kan me vergissen. Dat betekent dat mijn fractie kan instemmen met de Begroting. Maar het geldt zeker nog niet voor de formulering van de doelen. En het betekent ook niet dat we het inhoudelijk eens zijn met alles wat in de begroting staat.

Twee thema’s dus. Ten eerste: ‘Duurzaamheid’, het meest misbruikte woord van deze tijd. Het woord komt 28 keer voor in de tekst van de Begroting: een Duurzaam Meerjaren Onderhoudsplan, een duurzame groei van het toerisme, we bevorderen de duurzame landbouw. Maar het begrip wordt uitgehold door het ontbreken van een heldere afrekenbare invulling. Het grootste probleem dat ik in de afgelopen zes jaar in de gemeentepolitiek van Westerveld heb ervaren, is die zelf gecreëerde, zogenaamde machteloosheid. “Daar gaan we toch niet over” “Dat is onbegonnen werk”.  “We schuiven het maar weer op de lange baan.” Het is een basishouding van tegenzin en onwil.

En dat geldt voor beide grote transities, die deze wereld, ons land, deze gemeente, zo ongelofelijk hard nodig hebben: de energietransitie en de landbouwtransitie. Als we dezelfde energie en creativiteit, die we nu langzaamaan zien ontstaan in de bouwambitie, eens los zouden kunnen laten op deze beide opgaven. Kijk naar Indicator 7.001: het percentage bekende hernieuwbare energie in de vergelijking tussen Westerveld en Drenthe. Natuurlijk hebben we overwogen om onze Windenergie-motie opnieuw aan de orde te stellen. Maar we willen dat doen als we hopelijk zeer binnenkort met het College in debat gaan over de  brief, die we ontvingen over de voortgang RES-opgave. Daarin wordt aangegeven dat – terwijl er door Meppel en De Wolden in de grensgebieden concrete stappen worden gezet richting windenergie – de gemeente Westerveld tevreden constateert dat de RES-opgave tot 2030 is ingevuld. We tekenen wel, maar doen niet mee. En dat geldt ook – misschien meer nog – de landbouwtransitie. Daarop kom ik graag in mijn tweede termijn terug, want 5 minuten zijn zo om.

Thema 2. Het kabinet is met alle macht bezig een asielcrisis te creëren. In dat kader zijn ze nog steeds van plan om de Spreidingswet af te schaffen, en daarmee provincies en gemeenten tegen elkaar op te zetten. Wij hebben ons als raad daarover al uitgesproken, dus dat hoeft niet nog een keer. Ook zijn ze van plan de statushouders niet voor 5 jaar, maar voor altijd in onzekerheid te houden over de vraag of ze hier permanent mogen blijven met alle gevolgen van dien voor hun kinderen die hier geboren worden, naar school gaan; en voor hun ambitie om zich aan deze maatschappij te verbinden en in te burgeren. En dan het onzalige plan om de voorrang op de huizenmarkt voor statushouders af te schaffen, zodat het asielsysteem nog verder verstopt raakt en de “crisis” vanzelf een feit wordt. Onze Commissaris van de Koning (beterschap, Jetta) heeft zich over dit alles al fundamenteel uitgesproken, namens al haar collega’s, ook de 5 van de VVD. Ik wil het College vragen zich hier en nu ook fundamenteel uit te spreken en daarnaast op afzienbare termijn een notitie aan de raad te sturen over hoe Westerveld met al deze zaken om wil gaan, met name ook met de huisvesting statushouders. (Een notitie is geen beleidsstuk van 30 pagina’s, maar een tweetal A-4tjes)

Judith Staalman:

De opvang van vluchtelingen in Westerveld is verdeeld over zes locaties. De locatie voor amv ’ers in Diever hebben we als raad bezocht en dat alles heeft op mij een goede indruk gemaakt. De opvang is in orde, de integratie in het dorp, op school en in de sportvereniging verloopt goed. En dat is bijzonder voor zulke jonge mensen die natuurlijk al heel wat hebben meegemaakt.

Wat mij zorgen baart is dat als zij 18 jr zijn moeten ze deze opvang verlaten en naar een regulier azc verhuizen. Weg zijn je opgebouwde vriendenkring, je vertrouwde dorp , school en sportclub. Op mijn vraag of er daarna nog contact is met hen werd negatief geantwoord. Is dit nou het leven in Nederland van jonge vluchtelingen die je een paar jaar vertrouwen geeft en dat dan weer voor een groot deel weg haalt?

De taalschool in Meppel is geopend, een mooi initiatief maar toch ook wat kanttekeningen. Hoe komen de leerlingen in Meppel en hoe verloopt de integratie in onze gemeente van deze kinderen? Daar speelt de school toch een grote rol in.

Dan de trends en ontwikkelingen in het sociaal domein. De trend is dat het eigenlijk wel goed gaat op meerdere gebieden. Maar: in hoe verre daalt de armoede, waar veel mensen in leven binnen de gemeente, echt?  De voedselbank is nog niet overbodig hoewel er signalen zouden zijn dat zij nieuwe cliënten zoeken. Betekent dat dat er veel mensen niet van het bestaan weten of zich schamen zich te melden? Ook daarover willen we graag binnen afzienbare tijd met het College een meer fundamenteel debat voeren. En middels dat debat grip krijgen op dat domein, waar het een zeer groot deel van onze begroting naar toe gaat.

Er wordt in de begroting veel gesproken over percentages. Maar daar achter zitten mensen en ik wil toch nog steeds wel weten hoeveel mensen dat betreft. Het spreekt uiteindelijk meer tot de verbeelding als je over mensen praat en niet alleen over percentages.